Başkaları Tarafından Seyredilme Korkusu (Skopofobi)
Skopofobi Nedir? Bazı insanlar kalabalıkta yürürken, toplu taşıma kullanırken ya da bir sunum yaparken üzerlerinde bir göz hisseder… Sanki herkes onları izliyormuş gibi bir his. Bu his geçici değilse ve günlük yaşamı zorlaştıracak düzeye geldiyse, bu durum skopofobi olarak adlandırılır. Yani, başkaları tarafından seyredilme korkusu.
Skopofobi, sosyal anksiyete bozuklukları arasında yer alan, oldukça rahatsız edici ve zamanla izolasyona yol açabilen bir durumdur.
🔍 Skopofobi Nedir?
Skopofobi, kişinin başkalarının kendisini izlediğine dair yoğun bir korku yaşaması durumudur. Bu durum, özellikle sosyal ortamlarda, insanların dikkatini çekeceği düşüncesiyle ortaya çıkar. Skopofobisi olan birey, genellikle şu düşüncelerle meşguldür:
-
“Acaba bana mı bakıyorlar?”
-
“Görünüşüm tuhaf mı?”
-
“Saçım, kıyafetim düzgün mü?”
-
“Bir hata mı yaptım?”
Bu düşünceler, zamanla kişinin sosyal ortamlardan kaçmasına, göz kontağından kaçınmasına ve yalnızlaşmasına neden olabilir.
⚠️ Skopofobinin Belirtileri Nelerdir?
-
Sosyal ortamlarda yoğun kaygı
-
Yüz kızarması, terleme, titreme
-
Kalabalıktan kaçınma isteği
-
Göz temasından kaçınma
-
Eleştirilme ya da yargılanma korkusu
-
Sunum, konuşma, sahne gibi ortamlardan uzak durma
-
Ayna karşısında kendini defalarca kontrol etme
Bu belirtiler özellikle okul, iş yeri ya da topluluk içinde kişiyi olumsuz etkileyebilir.
🧠 Seyredilme Korkusunun Nedenleri
-
Geçmiş Travmalar
Alay edilmek, dışlanmak ya da küçük düşürülmüş olmak gibi geçmişte yaşanan olumsuz deneyimler, bu korkunun temelini oluşturabilir. -
Mükemmeliyetçilik ve Yetersizlik Duygusu
“Ya yeterince iyi görünmüyorsam?” düşüncesi, kişinin özgüvenini düşürür ve göz önünde olmaktan korkmasına neden olur. -
Ailevi ve Kültürel Etkenler
Baskıcı, aşırı eleştirel ya da utandırıcı yetiştirilme biçimleri bu korkunun gelişmesine katkıda bulunabilir. -
Sosyal Medyanın Etkisi
Her an izleniyor ve değerlendiriliyor hissi, sosyal medya çağında daha da artmıştır. Özellikle genç bireylerde görünüşe dair kaygılarla skopofobi gelişebilir.
👩⚕️ Uzman Psikologdan Baş Etme Önerileri
🌱 Kendinize Karşı Merhametli Olun
Kendinizi eleştirmek yerine, bir arkadaşınıza nasıl davranırdınız diye düşünün. İçsel sesinizi yumuşatmak, kaygıyı azaltır.
🗣️ Negatif Düşünceleri Sorgulayın
“Gerçekten herkes bana mı bakıyor?” Bu soruları kendinize dürüstçe sormak, düşüncelerinizin ne kadar gerçekçi olduğunu anlamanızı sağlar.
🧘 Nefes ve Gevşeme Egzersizleri
Anksiyete yükseldiğinde, nefesinizi kontrol altına almak panik duygusunu yönetmenize yardımcı olur.
👫 Küçük Adımlarla Sosyalleşin
Tamamen kaçmak yerine, güvenli hissettiğiniz ortamlarda sosyal etkileşimi deneyin. Zamanla bu korkunun azaldığını fark edeceksiniz.
📚 Psikoterapi
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), bu korkularla baş etmede en etkili yöntemlerden biridir. Skopofobinin kökenlerini keşfetmek ve onu dönüştürmek için terapi desteği almak büyük fark yaratır.
📞 Destek Almak İçin Yanınızdayız
Başkaları tarafından seyredilme korkusu, yalnızca sizin başınıza gelmiyor. Bu hisle baş etmeyi öğrenmek ve sosyal hayata daha özgüvenli bir şekilde katılmak mümkün.
📲 Sağ alt köşedeki WhatsApp butonuna tıklayarak bize ulaşabilir,
🌐 www.ankarauzmanterapi.com adresinden randevu alabilirsiniz.