Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir?

Bilişsel davranışçı terapi (BDT) yapılandırılmış, hedefe yönelik bir psikoterapi türüdür. BDT zihinsel sağlık bozukluklarını ve duygusal endişeleri tedavi etmek veya yönetmek için kullanılır. Bu terapi ekolünün eğitimini almış psikolog, düşüncelerinize ve duygularınıza yakından bakmanıza yardımcı olur. Terapi sürecinde düşüncelerinizin, eylemlerinizi nasıl etkilediğini anlayabilirsiniz. BDT sayesinde, olumsuz düşünce ve davranışları yerine daha sağlıklı düşünme kalıplarını ve alışkanlıklarını benimsemeyi öğrenebilirsiniz.

Öncüller, davranış, sonuçlar (ABC) modeli, davranışların öncelikle davranış, düşünce veya ruh halinden önce gelen öncüller veya olaylar ve bunları izleyen sonuçlar veya olaylar tarafından belirlendiğini varsayar. ABC modeli, davranışın öncüller tarafından şekillendirildiği ve ardından sonuçların izlendiği işlevsel bir değerlendirme olarak kullanılabilir. Öncül bir davranıştan önce ortaya çıkar ve hastadaki belirli bir reaksiyon için tetikleyici olabilir ve belirli bir davranışı hem artırabilir hem de azaltabilir. Bir davranıştan önce meydana gelen öncüller veya olaylar tipik olarak duygusal ve fizyolojik tepkiler ortaya çıkarır.

Öncüller duygusal (bir duygu), somatik (fizyolojik bir tepki), davranışsal (bir eylem) veya bilişsel (bir düşünce) olabilir. Ayrıca bağlamsal faktörlere (durumsal) ve ilişkisel (kişilerarası) faktörlere de tabidirler. Örneğin, depresyonda olduğunu bildiren bir hasta (davranış), gece geç saatlerde evde yalnız kaldıklarında (bağlamsal öncül) veya ailenin yanındayken (ilişkisel öncül) daha iyi olduklarında kendilerini kötü hissedebilir. Sonuç olarak, her zaman yalnız kalacaklarını (bilişsel öncül) düşünerek kendilerini daha da üzülmüş hissedebilirler

BDT genellikle sınırlı sayıda seansta gerçekleşir. Terapistiniz bir soru-cevap formatı kullanarak farklı bir bakış açısı kazanmanıza yardımcı olur. Sonuç olarak, strese, acıya ve zor durumlara daha iyi yanıt vermeyi öğrenirsiniz.

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) Hangi Bozuklukları Ve Koşulları Tedavi Eder?

Bilişsel davranışçı terapi, çok çeşitli zihinsel bozuklukları ve duygusal zorlukları tedavi etmek ve yönetmek için değerli bir araçtır. Her yaştan insan (çocuklar dahil) BDT alabilir.

Terapistler ve psikologlar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok bozukluğu ve durumu tedavi etmek için BDT’yi kullanır:

• Depresyon,
• Anksiyete,
• Fobiler,
• Obsesif-kompulsif bozukluk veya travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) olan kişilere yardımcı olabilir.
• İlaçla birlikte kullanıldığında BDT, bipolar bozukluk ve şizofreni tedavisinde de faydalıdır.
• Yeme bozuklukları: BDT, bulimia, anoreksiya veya aşırı yeme bozukluğu olan kişilere yardımcı olabilir.
• Madde kullanım bozuklukları: Madde kullanım bozuklukları olan kişiler, ayık yaşama uyum sağlamak ve iyileşmelerini desteklemek için BDT’yi kullanır.
• Uyku bozuklukları: Uykusuzluk, BDT’nin tedavi etmesine veya yönetmesine yardımcı olabileceği yaygın bir uyku bozukluğudur.
• Günlük zorluklar: Bilişsel davranışçı terapi, hayatın zorluklarıyla mücadele eden herkese fayda sağlayabilir. Keder, boşanma, işteki sorunlar veya ilişki sorunları gibi konularda yardım isteyebilirsiniz.

Bilişsel Davranışçı Terapi Kitap Önerisi

Bilişsel Davranışçı Terapi-Temel İlkeler ve Uygulama   -Prof. Dr. M. Hakan Türkçapar

Bilişsel Davranışçı Terapi Temelleri ve Ötesi   -Judith S. Beck                                             

Psikologlarımızdan randevu almak için buraya tıklayarak iletişime geçebilirsiniz.