Psikolojik Testler Nelerdir?
Objektif Testler
Psikolojik değerlendirme araçlarından biri olan psikolojik testleri iki alt başlıkta incelemek mümkündür bu alt başlıklar; objektif testler ve projektif testler alt başlıklarıdır. Bu yazımda size objektif testlerden bahsedeceğim. Objektif testler zekâ, algı veya kişilik özelliklerini ölçmeyi hedefleyen ölçüm araçlarıdır. Bunun yanı sıra uzmanın gerekli gördüğü durumlarda tanı şüphesi varsa çeşitli ölçekler veya envanterlerin uygulanması gerekebilmektedir. Objektif testler kendi içinde üç alt başlıkta incelenirler bunlar sırasıyla; yapılandırılmış maddelerden oluşan testler, yarı yapılandırılmış maddelerden oluşan testler ve yapılandırılmamış maddelerden oluşan testler şeklindedir.
- Yapılandırılmış maddelerden oluşan testler sıklıkla aşina olduğumuz çoktan seçmeli cevaplandırma, doğru/yanlış yargıları ve eşleştirmeli cevapların olduğu testlerdir
- Yarı yapılandırılmış maddelerden oluşan testler genellikle kısa cevapların yer aldığı veya boşluk doldurmalı ifadelerin olduğu testleri ifade etmektedir.
- Yapılandırılmamış maddelerden oluşan testler ise sorulara açık uçlu cevaplar beklenen yazılı veya sözlü olarak ifade edilmesi gereken yanıtları kapsarlar.
- Bu kısımda ise hangi ölçme aracının kullanılması gerektiğine birçok değişken göz önünde bulundurularak uzman tarafından karar verilmektedir.
Kısaca objektif testlerin tarihçesinden bahsetmek gerekirse psikolojinin tarihi ile paralel bir yol izlediği söylenebilir. 1879 yılında Wilhelm Wund tarafından ilk deneysel psikoloji laboratuvarı açılmıştır ve bununla birlikte ilk kez algı, dikkat ve tepki zamanı gibi değişkenler “sistematik” bir biçimde ölçülmeye başlanmıştır. 1888 yılında ise Psikolog James Mckeen Catell yayınlarından birinde “zekâ testi” tanımını kullanmıştır. Daha sonra bu çalışmalar Alfred Binet ve Theodore Simon tarafından daha farklı bir tarafa çekilerek Fransız okul sisteminin kullanması için ilk “zekâ testini” geliştirmişlerdir. 1905’te yayınlanan ilk Binet-Simon ölçeği 30 sorudan oluşmaktaydı ve günümüze kadar sıklıkla güncellenerek geliştirilmeye devam ettiği söylenebilir. Yani zekâ testlerinin psikolojik ölçüm araçları arasında neredeyse en eski ve en sık çalışılan konulardan biri olduğunu söyleyebiliriz.
Alanda en sık kullanılan zekâ testleri ise
Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği (WISC-IV)
6-16 yaşları arasındaki çocukların ve ergen bireylerin zihinsel beceri ve yeteneklerini değerlendirmek için kullanılır ve zekâ testleri arasındaki en güncel testlerden birisidir. Testin amacı çocuğun veya ergenlik dönemindeki gencin zeka düzeyini tespit etmektir ancak bunun dışında sözel, algısal becerilerini ölçer ve zaman yönetimi, dikkat, konsantrasyon ve hafıza becerilerini de kapsamlı bir şekilde değerlendirmemize yardımcı olur.
Stanford-Binet Testi
Bu test ise 2-6 yaş aralığındaki çocuklara daha sık uygulanır ve çocuğun ince motor becerileri, el-göz koordinasyon becerisi, görsel ve işitsel hafızası hakkında detaylı bilgi vererek mantıklı düşünme becerilerinin akranlarının becerileriyle kıyaslanmasına olanak sağlar.
Alanda en sık kullanılan objektif test ise
Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri (MMPI)
Bu test dünyada en sık kullanılan yetişkin kişilik ve psikopatoloji testidir. Test 16 yaş ve üstü okuma-yazma bilen herkese yapılabilir testin amacı ise ayırıcı tanı koymak, tedavi planı oluşturmak veya işe alımlarda en uygun personel seçimini yapmak amacıyla kullanılır. Test kişiliğin birçok alanıyla ilgili oldukça detaylı bilgi verse de dezavantajı 566 maddeden oluşuyor olmasıdır. Bu 566 maddeye verilen evet veya hayır cevapları kişi hakkında oldukça detaylı bir bilgi verir ve klinik gözlemle birleşen bu bilgi tedavi planının hazırlanmasında kritik bir önem taşır.
Psikolojik test yaptırmak için randevu oluşturun.
Ankara Ümitköy Psikolog randevusu için tıklayın.