İntihar Psikolojisi

Tabloyu incelediğimizde intihar’ın kaynağının kişi’nin  sosyal, ekonomik, hastalık gibi daha sayılabilecek birçok karşılaşabileceği sorunu çözemeyeceğini  düşündüğü noktada ortaya çıkan umutsuzlukla birlikte ulaştığı çözüm olarak gördüğünü farketmekteyiz. Yani aslında amaç intihar değil de sorunlardan kurtulmaktır diyebiliriz.

Bazen de bunu geride kalan insanlardan intikam almak ya da onları pişman etmek için yapabilir. İntihar kararı almış bireylerde bazen geçici bir rahatlık da görülebilir. Ama bu rahatlık intihar düşüncesinin verdiği bir rahatlıktan ziyade bir karar almış olmanın verdiği bir rahatlıktır.

İntihar girişiminde bulunan kişilerin yaklaşık olarak %90’nında halihazırda en az bir tane psikolojik rahatsızlık vardır diyebiliriz. Bu rahatsızlıkların başını depresif bozukluklar almaktadır. Bu süreçte kişiyi alkol ve madde bağımlılığı da çok fazla tetikleyecektir. Peki intihar eğilimi olan kişilerin verdiği mesajlar nelerdir?

İntihar Eğilimi Olan Kişilerin Verdiği Mesajlar

Kişi intihar girişiminde bulunmadan önce aslında etrafına bazı sinyaller verirler. Sık sık yaşadığı sorunlara çözüm bulamadıklarından , hayatın anlamsızlığından , yaşadıklarına katlanamadıklarından gerek sözlü olarak gerek de beden diliyle bahsederler. Ölüm riski taşıyan eylemlerden kaçınmamaya başlarlar.  Hızlı araba sürmekten korkmamak gibi, kullanması gereken ilaçlara dikkat etmemek gb… birçok örnek sayılabilir.

Öncesinde sevdikleriyle vedalaşmak isteyebilirler. Uyku ve yemek alışkanlıklarında değişiklikler meydana gelebilir. Sık sık ağlama nöbetleri , duyguları uçlarda yaşama ya da dikkatini toplayamama, odaklanmakta güçlük çekmek gibi sorunlar yaşayabilirler.

‘’Kendimi öldürecek gibi hissediyorum’’

‘’Bu duruma daha ne kadar dayanabilirim bilmiyorum.’’

‘’Son zamanlarda, arabamı kullanırken gerçekten ne olacağını hiç umursamıyorum.’’ Gb cümleler aslında bize birçok mesaj vermektedir.

Gelin biraz da intihar hakkında yaygın bilinen yanlışlardan bahsedelim.

İntihar Hakkında Yaygın Mitler (Bilinen Yanlışlar)

• ‘’İntihar hakkında çok konuşmak kişinin aklına intiharı getirebilir! ‘’ Hayır. Aksine bu durum hakkında konuşmak kişiyi buna iten etmenleri bulmaya ve belki de sorunlar üzerine farkındalık kazanmasını da yardımcı olabilir.
• ‘’ İntiharı düşünecek kadar çıldırmış olmak!’’ Hayatta çoğu insan sorunlarının içinden çıkamayacağını düşündüğü bir buhran dönemine girmiştir. Bu çıldırmış olmak anlamına gelmemektedir. Bu bir kriz dönemidir.
• ‘’ Bir kişi bir kere intihar girişiminde bulunmuşsa bir daha bulunmaz!’’ Araştırmalar tam aksini göstermektedir ki bir kere intihar girişiminde bulunan bir kişinin tekrar bu girişimde bulunma ihtimali daha yüksektir.
• ‘’İnsan aklına bir kere intiharı koyduysa ve kararlıysa artık yapacak bir şey yoktur!’’ Sinyalleri aldığımızda aslında artık anlamalıyız kişi yardım çığlığı atıyor. Bizim burada yapmamız gereken hızlıca kişiyi bir psikoterapi sürecine dahil etmeye çalışmak olmalıdır. Tabi bu noktada da yönlendirmeyi yaparken dikkat etmememiz gereken bazı noktalar vardır. Burayı da intihar ‘ı nasıl engelleyebiliriz başlığı altında inceleyelim.

İntihar Engellenebilir mi?

İntihar girişiminde bulunan kişilerde veyahut sık sık intihar fikrini canlandıran kişiler’in bir psikoterapi sürecine hızlı bir şekilde başlaması çok çok önemlidir. Yine bu dönemde serotonin seviyesini artırmak için bir pskyatrist  ile de ortaklaşa bir süreç yürütülmesi gerekebilir. Vücuttaki serotonin seviyesi’nin artması intihar girişiminin tekrarlanma ihtimalini de azaltacaktır.

Etrafınızda intihar girişiminde bulanacağından şüphe ettiğiniz veyahut bir kere bunu deneyimlemiş biri varsa öncelikli olarak ona yardım edebilmek için sakin olmalıyız. Fevri hareketlerden kaçınmalıyız. Bizim endişe seviyemizin artması kişinin endişe ve panik seviyesi’ninin artmasına sebep olacaktır. Onu dinleyin, ona onu anladığınızı hissettirmeye çalışın. İntihar konusunu doğrudan konuşmaktan çekinmeyin. Ölüm üzerine hepimizin az çok kaygıları vardır. Bu durumu anlamlandırması üzerine konuşmalarınızla yeri geldiğinde iyi bir dinleyici olarak farkındalık kazanmasına yardımcı olmaya çalışın. Sorunların çözümü ve atılacak adımlar üzerine cesaret vermeye çalışın. Gelecek konusunda olumlamalar yaparak bu dönemde aldığı kararların fevri olabileceğinden net kararlar alabilmek adına bu dönemde ani kararlar almaması gerektiğinden bahsedebiliriz.

Ve son olarak her ne kadar bizler ona yardım etmek istesek de bu sorumluluğu tamamen almamız mümkün değildir. Ama onu direk bir uzmana yönlendirmek onunla aranızdaki güveni kırabilir. Bu sebeple onu ne kadar ciddiye aldığınızı , onun ne kadar önemli olduğunu ifade ederek bir uzman görüşünün de kendisine ne kadar fayda sağlayacağını açıklayarak onun iyiliğini istediğimizi ona tam olarak ifade ederek bu yönlendirmeyi sağlamamız gerekir.

Unutmayın ki;

• İntihar önlenebilir.
• İntihar eğilimi geçici bir krizdir.
• Çözülmesi imkansız gibi görünen sorunlar çözülebilir, dayanılmaz görünen acılar iyileşebilir.
• Yardım elini istediğimizde her yerde ve her zaman bulabiliriz.
• Siz yeter ki isteyin, hiçbir zaman yalnız değilsiniz.

İntiharlari önlemek için erkenden önlem alın. Psikolojik destek almak intaharları önlemek için en önemli adımlardan birtanesidir. Randevu oluşturmak için bizleri arayabilirsiniz.